Venüs Neden Ters Döner?

 

Boyutsal olarak dünyamızın ikizi olarak bilinen Venüs tam bir bilinmezlik abidesi olarak tanınmaktadır. Gezegenin bir çok yönden araştırma konusu olduğu, fakat atmosferinin kalınlığı nedeniyle kesin olarak bir araştırma yapılamadığı için bilinen herşeyin bir teoriyle sınırlı kaldığını biliyormuydunuz?

Bu bilinmezliklerin en başında da gezegenin ekseni etrafındaki dönüşüdür. Bilinenin aksine Venüs, diğer gezegenlerin tam tersi yönde dönmektedir. Yani örneklemek olursa Venüs’te Güneş, Doğudan değil Batıdan doğmaktadır. Ayrıca gezegen kendi ekseni etrafında 243 günde dönerken, Güneşin etrafındaki dönüşünü ise 224 günde tamamlamaktadır. Yani Venüs’te bir gün, bir yıldan daha uzun zaman almaktadır.

Gezegenle ilgili bilinmezlerin bir kısmını özetlediğimize göre gel gelelim bu bilinmezlerle ilgili ortaya çıkan teorileri incelemeye.

1.Teori: Gezegenin bir gök cismiyle çarpışması

Söylenenlere gezegen ilk zamanlarında diğer gezegenlerle aynı yönde dönmekteydi. Fakat büyük çapta bir gök cisminin gezegene çarpmasıyla, kendi ekseni etrafındaki dönüşü durmuş ve çarpmada oluşan kuvvet gezegeni ters yöne doğru çevirmiştir. Peki, bu teoriyi doğru olarak kabul edelim ve gezegenin bu günkü durumuyla yaşananları basit sorularla bağdaştırmaya çalışalım.

İlk olarak bir gezegene çarpan cisim o gezegenin dönüşüne etki edebilirmi?

Uzay, bildiğiniz gibi karanlık ve hava bulunmayan sonsuz bir boşluktan ibarettir. Yani buradaki bir cismi elinizle döndürdüğünüzde o cisim sonsuza dek o yönde dönmektedir. Ta ki o cisme karşı bir kuvvet uygulayıp ters yönden darbe uygulayana kadar. Bu darbe o cismin ters dönmesine neden olur. Yani ilk sorumuzun cevabı “Evet” olacaktır.

Peki, bir gök parçası nasıl olurda o boyutlarda bir gezegenin dönüşünü durdurup da ters yönde döndürüyor?

İlk sorumuzda verdiğimiz cevaba tekrar dönecek olursak, uzay boşluğunda hava olmadığı için cisimlerin ağırlığının bir önemi olmayacaktır. Bu koşullarda önemli olan tek şey cisme uygulanan kuvvetin büyüklüğüdür. Yani bir gök cisminin boyutuna ve hızına göre çarpışma esnasında oluşturduğu kuvvet bir gezegenin dönüşüne rahatlıkla etki edebilir. Hatta bu çarpışmalar gezegenin yok olmasına bile neden olabilir.

Basit olarak bir iki soruda gezegenin dönüşüyle ilgili bu teorinin gerçek olabileceğini söyleyebiliriz. Şimdi ise gezegenin dönüş hızından bahsedelim. Yukarıda belirttiğim gibi gezegenin kendi etrafındaki dönüşü Güneş etrafındaki dönüşünden oldukça yavaş. Bu dönüşü ilk teorimizle bağdaştıracak olursak, gök cisminin gezegene çarptığında uygulaıdğı kuvvet gezegenin dönüşünde oluşan kuvvetten fazla olduğu için dönüşü durdurmuş hatta ters yönde dönmesine neden olmuş. Fakat çarpmadaki bu kuvvete karşı gelen gezegenin dönüş kuvveti mevcut dönüşünün hızını etkilemiş ve daha yavaş dönmesine neden olmuş olabilir.

Son açıklamadan dolayı kafanız karışmış olabilir. Bu açıklamayı çok basit bir şekilde örnekleyecek olursak, hızı 2x olan bir top düşünün. Şimdi de o topa ters yönde 3x hızında kuvvet uyguladığınızı düşünün. Top, tersi yönde x hızında ilerleyecektir. Yani daha yavaş dönüş yaparak ilerleyecektir.

Bu açıklamalardan yola çıkarak ilk teorinin gerçek olabileceğini söyleyebiliriz. Şimdi ise diğer teorimize bakalım.

2. Teori: Gezegenlerin neden olduğu gelgit etkisi

Son zamanlarda Güneş sisteminde yeni bir gezegen bulunduğuna dair haberleri görmüşsünüzdür. Planet X adı verilen bu gezegen Dünya’dan 10 kat daha büyük. Fakat bu gezegen o kadar uzaktaki mevcut sistemimizdeki gezegenlerle buluşması 20 bin yıl gibi uçuk bir zaman almakta. Bu büyüklükte bir gezegenin neden olduğu gelgit etkisi ve buna ek olarak güneşin mevcut etkileri Venüs’ün dönüşünü etkilemiş ve gezegen bu nedenle gezegen ters yönde dönmeye başlamıştır.

Bu konuda pek fazla bir bulgu bulunmamaktadır. Gerçekliği ilk teoriye göre biraz daha sorgulanması gerekse bile bilim insanları en çok bu iki teori üzerinde durmaya devam ediyor. Planet X’in gezegene olan etkisi gerçekliğini korusa da bu olayın kesin olarak ispatlanabilmesi binlerce yıl sürer.

Sonuç olarak Venüs, bilinmeyenlerle dolu gizemli bir gezegen olarak güneş sistemimizde yerini almakta. Teknolojinin hızla ilerlemesi ile bu bilinmezliklerin yakın gelecekte giderilebileceğini söyleyebiliriz. Kim bilir, belki de bunlar bir bilinmez değil. Belki de bu gezegenle ilgili gelişmelerin üstü örtünmek isteniyor!